ارزیابی هیدروشیمیایی و کیفی آب آب‌بندهای منتخب استان مازندران به‌منظور امکان‌سنجی توسعه آبزی‌پروری2

چکیده تعداد زیادی مزرعه ماهی، آب‌بندان و استخر طبیعی بزرگ در نواحی شمالی ایران به‌خصوص در مازندران وجود دارد. جایی‌که یکی از مهم‌ترین استان‌ها برای پرورش ماهیان گرمابی مثل کپورماهیان (Cyprinidae) می‌باشند. از طرفی کیفیت آب و کنترل آن مهم‌ترین فاکتورها در پرورش ماهی می‌باشند و پرورش موفق ماهی، از تعادل شیمیایی آب متأثر می‌شود. در این پژوهش به‌منظور بررسی امکان توسعه آبزی‌پروری و افزایش تولیدات ماهیان گرمابی، پارامترهای هیدروشیمیایی در دو آب‌بند طبیعی مطالعه شدند و فاکتورها با یکدیگر و همچنین با شرایط استاندارد مقایسه شدند. پارامترهای هیدروشیمیایی و کیفی آب در دو اکوسیستم طبیعی کوسه‌ آب‌بند (در غرب منطقه) ‌و سر آب‌بندان (در ‌شرق منطقه)، هر دو با مساحت نزدیک به 200 هکتار، مطالعه گردیده و نتایج به‌دست آمده با یکدیگر و همچنین با شرایط استاندارد مقایسه شدند. هیچ‌یک ذخیره‌سازی ماهی نداشتند. در بهار و تابستان، فصل‌های معمول آبزی‌پروری، فاکتورهای هیدروشیمیایی مانند قلیائیت، سختی، یون آمونیوم، نیتریت، نیترات، فسفات، T.D.S، EC، pH، 5BOD، DO و COD، کدورت آب یا NTU و بعضی فلزات سنگین مثل Zn، Fe و Pb و نیز دمای آب و هوا به‌وسیله روش‌های استاندارد ارزیابی شدند. نتایج تفسیر و بررسی شدند و با مقادیر استاندارد کیفیت آب برای آبزی‌پروری مقایسه شدند. نتایج نشان دادند، میزان بیش‌تر فاکتورهای شیمیایی در هر دو آب‌بند در محدوده نرمال و اپتیمم بودند و خارج از نرم بودن تعداد کمی از پارامترها به‌دلیل نبود هر گونه مدیریت شیلاتی و یا زیست‌محیطی، کاملاً طبیعی می‌باشد. پرورش‌دهندگان ماهی نمی‌توانند کیفیت آب را در استخرهای طبیعی خیلی زیاد بهبود بخشند، اما می‌توانند با اعمال مدیریت صحیح، پارامترهای ذکر شده را کنترل نمایند. میزان بعضی فاکتورها و فلزات سنگین از آب‌های ورودی و نوع بستر استخرها تأثیر می‌پذیرد. نتایج همچنین نشان می‌دهد اکوسیستم در هر دو آب‌بند به‌نسبت پایدار است و شرایط نرمال برای پرورش کپورماهیان وجود دارد، اما می‌تواند بهبود یابد.